Milyonlarca çalışanın cebine girecek taban fiyat artırımını ise temel belirleyeninin ise 3 Temmuz’da açıklanacak enflasyon sayıları ve o gün döviz kurunun geleceği nokta olması bekleniyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 6 Haziran Kabine Toplantısı’nın akabinde “Asgari fiyat tespit komisyonumuz çalışmalarına başlıyor.” sözleri ile start alan artırım sürecinde yeni açıklamalar geliyor. Patronlar ise üzerlerine binen maliyetin de artması nedeni ile telaş içine girdi.
Milyonlarca artırım bekleyen çalışan eski Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Vedat Alim’in ağzından çıkan “Aşağı üst 500 dolar bazında bir oran olacak. Çalışmalarımız hazır” kelamlara kitlenmişti.
Ancak döviz kurlarındaki hareketlilik bu hesabı çoktan geride bırakılmasına neden oldu. 28 Mayıs’taki Cumhurbaşkanlığı seçimi sırasında Dolar/TL, 19,57, Euro / TL 19,97 düzeylerinde hareket ediyordu. Dolar o günden bu güne yaklaşık 4 lira attı.
ASGARİ FİYAT 22 TL OLUR MU
AKP Küme Başkanvekili Muhammed Akbaşoğlu yaptığı minimum fiyat açıklaması ise çok ses getirdi. Akbaşoğlu emekli, memur ve taban fiyat artırımına ait yaptığı açıklamada “Biz inşallah taban fiyat ile ilgili ve en düşük memur maaşının 22 bin lira olmasıyla ilgili kanun teklifimizi çabucak kurullar oluşur oluşmaz inşallah bu çalışmaları ortaya koyacağız.” dedi.
ENFLASYON VE DÖVİZ EREZYONUNA NAZARAN CEBE GİREN DEĞİŞECEK
Enflasyonundaki artış ve maliyetlerdeki artış nedeni ile oluşan alım gücündeki düşüş sonrası taban fiyata beklentinin üzerinde bir artırım yapılmıştı. Lakin artırımın çalışanlara yansıması uzun sürmemesi Temmuz artırımındaki beklentiyi yükseltti.
YENİ SAYI 12 BİN TL’NİN ÜZERİNDE OLMASI BEKLENİYOR
Bakan Alim’in taban fiyat için ‘500 Dola civar sözleri ile yapılan hesaplama ile i11 bin 500 lira düzeyine gelmesi beklenen minimum fiyatın bedeli de Dolar’ın 23 TL’yi aşması ile birlikte 360 Dolar düzeyine gerilemiş oldu.
MEVCUT UYGULAMA NET 8 BİN 506 TL
İşçi, patron ve hükümet temsilcilerinden oluşan Taban Fiyat Tespit Kurulu, Ocak ayı ile birlikte son minimum fiyatı net 8 bin 506 lira olarak belirlemişti.
İŞVERENE MALİYETİ NE KADAR
Asgari fiyat, bir personel için aylık brüt 10 bin 8 lira, vergiler ve kesintiler düştüğünde net 8 bin 506 lira 80 kuruş olarak uygulanıyor.
Asgari fiyatın patrona toplam maliyeti, bir emekçi için 11 bin 759 lira 40 kuruş. Bunun 10 bin 8 lirasını brüt taban fiyat, 1551 lira 24 kuruşunu toplumsal güvenlik primi, 200 lira 16 kuruşunu patron işsizlik sigorta fonu oluşturuyor.
İŞÇİ KESİTİ MASAYA AÇLIK VE YOKSULLUK HESAPLAMALARI İLE GELECEK
İşçi tarafını temsil eden Türk-İş de masaya en son aya ilişkin açlık ve yoksulluk hududu araştırması ile oturacak.
3 TEMMUZ ENFLASYON SAYILARI DA MİNİMUM FİYATI ETKİLEYECEK
Komisyonun, Türkiye İstatistik Kurumunca (TÜİK) 3 Temmuz’da açıklanacak haziran ayı enflasyonunun akabinde oluşacak 2023’ün birinci 6 aylık enflasyon sayısını da dikkate alarak, yapılacak orta artırım ölçüsünü belirlemesi bekleniyor.
ASGARİ FİYAT NASIL BELİRLENİYOR
Asgari fiyatı, yasa gereği personel, patron ve hükümetten beşer temsilci olmak üzere 15 bireyden oluşan Minimum Fiyat Tespit Kurulu belirliyor. Komite, yeni taban fiyatı belirleme çalışmaları kapsamında teamül üzerine aralık ayında 4 sefer toplanıyor.
Bakanlığın belirlediği üyelerden birinin başkanlık ettiği komite, en az 10 üyenin iştirakiyle toplanıp oy çokluğuyla karar veriyor. Oyların eşitliği halinde liderin bulunduğu tarafın çoğunluğu sağladığı kabul ediliyor.